Paraneoplastische syndromen: veel voorkomende typen en symptomen

Paraneoplastisch syndroom is een reeks symptomen die optreden bij kanker, vanwege stoffen die door een tumor worden afgescheiden of door de reactie van het lichaam op een tumor. Ze komen vaker voor bij sommige soorten longkanker, zoals kleincellige longkanker en plaveiselcelcarcinoom van de longen, en kunnen soms de eerste symptomen van de ziekte veroorzaken. De symptomen variëren sterk, afhankelijk van de specifieke stoffen die verantwoordelijk zijn, en kunnen symptomen zijn van hoog calciumgehalte, symptomen van een laag natriumgehalte in het bloed, symptomen gerelateerd aan een hoog cortisolniveau en andere. De behandeling richt zich meestal op de behandeling van de onderliggende kanker tijdens het beheersen van de symptomen, zoals hoog calcium.

Paraneoplastisch syndroom bij longkanker

Paraneoplastische syndromen komen voor bij ongeveer 10 procent van de mensen met longkanker. Ze kunnen vrijwel elk lichaamssysteem omvatten (hieronder meer besproken) en zijn symptomen die gewoonlijk niet geassocieerd zijn met longkanker. Symptomen van deze syndromen kunnen de eerste symptomen zijn van een longkanker, die lang vóór de symptomen van de kanker zelf ontstaat.

Meest voorkomende typen

Er zijn een groot aantal paraneoplastische symptomen waargenomen bij longkanker, maar de 2 meest voorkomende zijn onder andere:

• Hypercalciëmie met plaveiselcelcarcinoom van de longen
• Syndroom van Ongepast ADH (SIADH) secretie met kleincellige longkanker

Hypercalciëmie als een paraneoplastisch symptoom

Hypercalciëmie als een paraneoplastisch syndroom komt het meest voor bij plaveiselcelcarcinoom van de longen, een vorm van niet-kleincellige longkanker. Hypercalciëmie verwijst naar een verhoogd calciumgehalte in het bloed. Hypercalciëmie met longkanker kan worden veroorzaakt door een combinatie van de kanker die een hormoon afscheidt dat bekend staat als het eiwit van het bijschildklierhormoon, plus calcium dat vrijkomt door de afbraak van het bot als gevolg van kanker in het bot.

Symptomen kunnen zijn: dorst, spierzwakte, verlies van eetlust, verwarring, buikpijn en depressie. De beste manier om hypercalciëmie te behandelen is door de kanker zelf te behandelen, maar ervoor zorgen dat mensen voldoende vocht krijgen is erg belangrijk, zowel voor de symptomen als omdat dit syndroom vaak ernstige nierschade veroorzaakt.

Syndroom van Inappropriate ADH Secretion (SIADH)

Syndroom van ongepaste ADH-uitscheiding, of SIADH, komt het meest voor bij kleincellige longkanker en wordt gekenmerkt door een laag natriumgehalte in het bloed (hyponatriëmie). Symptomen kunnen zijn hoofdpijn, spierzwakte, geheugenverlies en vermoeidheid, maar als het komt zeer snel voor of kan zeer ernstig zijn en kan epileptische aanvallen en bewustzijnsverlies veroorzaken. De beste manier om SIADH te behandelen is om de kanker te behandelen, en een studie wees uit dat de behandeling van kleincellige longkanker met chemotherapie de symptomen van SIADH bij 80% van de mensen kon verminderen. Specifieke behandelingen voor hyponatriëmie (laag natrium) als gevolg van SIADH kunnen het beperken van de wateropname of het gebruik van andere vloeistoffen of medicijnen omvatten.

Een ander paraneoplastisch syndroom dat bij sommige mensen met longkanker wordt gevonden, hyponatriëmie van maligniteit genaamd, heeft een ander mechanisme, maar houdt ook lage natriumspiegels in het bloed in (hypnonatriëmie).

Andere paraneoplastische syndromen en longkanker

Paraneoplastische syndromen kunnen vrijwel elke regio van het lichaam aantasten en veel verschillende symptomen veroorzaken. Enkele van de meer voorkomende syndromen hebben betrekking op de hersenen, het endocriene systeem, de huid, de nieren, ogen, botten en bloedcellen. Omdat deze symptomen kunnen optreden voordat een longkanker wordt gediagnosticeerd, kan het erg frustrerend zijn als artsen naar de oorzaken zoeken. Een paar voorbeelden van deze syndromen die kunnen optreden bij longkanker zijn:

• Cushing-syndroom: een verhoogd cortisolgehalte in het bloed kan zwelling, hoge bloeddruk, een "maangezicht" voorkomen en striae (zoals vrouwen die zich tijdens de zwangerschap kunnen ontwikkelen).
• Acromegalie: bij dit syndroom kan een longkanker een hormoonachtig groeihormoon vormen, wat bij volwassenen kan resulteren in de groei van de handen en voeten.
• Hypglycemie: sommige longtumoren scheiden stoffen af ​​die de bloedsuikerspiegel verlagen, wat leidt tot duizeligheid en andere symptomen van hypoglykemie.
• Carcinoïdesyndroom: sommige longkankers, evenals sommige carcinoïdtumoren van de longen (neuro-endocriene tumoren) scheiden peptiden zoals serotonine af die blozen in het gezicht en diarree kunnen veroorzaken.
• Polymyositis / dermatomyositis: een ontsteking van de huid en zachte weefsels kan optreden, vooral bij plaveiselcel-longkanker.
• Neurologische syndromen: er zijn verschillende neurologische syndromen die paraneoplastische syndromen met longkanker kunnen vertegenwoordigen, met als voorbeeld cerebellaire ataxie, een aandoening waarbij een ontsteking van de hersenen resulteert in een gebrek of coördinatie.
• Nierziekte: Paraneoplastische glomerulopathie is een nieraandoening die bij longkanker aanwezig kan zijn als een paraneoplastisch syndroom.

behandelingen

Paraneoplastische syndromen variëren sterk in hun symptomen en er kunnen zelfs meerdere oorzaken zijn van een van deze specifieke syndromen, dus de behandeling zal voor elke patiënt afzonderlijk zijn. Over het algemeen is de behandeling van de onderliggende kanker de beste behandeling voor al deze (vooral omdat de stoffen die deze symptomen veroorzaken gewoonlijk door kankercellen of door het lichaam in reactie op kankercellen worden geproduceerd) worden behandeld.Gelukkig zijn behandelingen voor longkanker, zelfs geavanceerde longkanker, de laatste jaren verbeterd en wordt vooruitgang geboekt, zelfs in de moeilijker te behandelen kankers zoals plaveiselcelcarcinoom van de longen en kleincellige longkanker.

Prognose

In het algemeen hebben longkankers die geassocieerd zijn met paraneoplastische syndromen een slechtere prognose, maar dit kan variëren afhankelijk van het specifieke syndroom en het type longkanker.