Angelman-syndroom: symptomen, oorzaak en behandeling
Inhoudsopgave:
Wie was Dik Wessels? Een overzicht van het leven van deze markante ondernemer (Oktober 2024)
Angelman-syndroom is een zeldzame genetische stoornis die wordt gekenmerkt door een significante ontwikkelings- en verstandelijke beperking, bewegingsproblemen, toevallen, slaaponregelmatigheden en een atypisch gelukkig gedrag. Ooit aangeduid als "happy puppet syndrome" (een term die nu als een pejoratief wordt beschouwd), beïnvloedt de aandoening een van de 15.000 geboorten, volgens de non-profit Angelman Syndrome Foundation.
Hoewel kinderen met het Angelman-syndroom specifieke kenmerken en symptomen hebben, wordt de aandoening meestal pas herkend als het kind zes tot twaalf maanden oud is. Omdat de aandoening zo zeldzaam is, wordt het Angelman-syndroom vaak verkeerd gediagnosticeerd als autisme of hersenverlamming.
Hoewel er geen remedie is voor het Angelman-syndroom, kunnen anticonvulsiva, fysiotherapie, ergotherapie en spraak- en taaltherapie de kwaliteit van leven aanzienlijk verbeteren. De getroffenen kunnen een normale levensduur hebben, maar zullen steevast levenslange zorg nodig hebben.
symptomen
Angelman-syndroom is vernoemd naar de Britse kinderarts, Harry Angelman, die in 1965 de aandoening beschreef op basis van zijn karakteristieke symptomen. Die kenmerken kunnen ruwweg worden geclassificeerd als fysiek, ontwikkelings-, gedrags- en neurologisch.
Fysieke eigenschappen
Op dezelfde manier dat het syndroom van Down kan worden herkend door specifieke hoofd- en gezichtsafwijkingen, wordt het Angelman-syndroom gekenmerkt door een hoofdomtrek die onevenredig klein is.
Het symptoom wordt meestal niet gezien op het moment van geboorte, maar alleen als de baby zich ontwikkelt, gedurende welke tijd het hoofd niet groeit in combinatie met de rest van het lichaam.
Dit resulteert in microcefalie, een aandoening waarbij de hersenen abnormaal klein zijn. In tegenstelling tot sommige vormen van microcephalie die bij de geboorte zichtbaar zijn (zoals pasgeborenen die congenitaal zijn geïnfecteerd met het Zika-virus), worden deze veroorzaakt door het Angelman-syndroom alleen herkend tussen de leeftijd van één en twee jaar.
Naast de hoofdomvang kunnen andere kenmerkende symptomen zijn:
- Brachycefalie (platte achterkant van het hoofd)
- Telecanthus (wijd uitgezette ogen)
- Bilaterale epicanthische plooien (opvallende huidplooien op de bovenste en onderste oogleden)
- Strabismus (gekruiste ogen)
- Macrostomia (brede mond)
- Breed uit elkaar geplaatste tanden
- Taps toelopende vingers met brede duimen
- Gladde handpalmen met abnormale vouwen
- Hypopigmentatie van de huid, het haar of de ogen (afwezigheid van kleur)
Angelman-syndroom wordt niet geassocieerd met een abnormale gestalte, ledematengrootte of seksuele ontwikkeling. De puberteit en vruchtbaarheid bij zowel mannen als vrouwen worden niet beïnvloed. Menstruatie en spermatogenese (de ontwikkeling van sperma tijdens de puberteit) komen op ongeveer hetzelfde tijdstip voor als andere kinderen.
Naarmate kinderen met het Angelman-syndroom ouder worden, kan de progressieve laterale kromming van de wervelkolom (scoliose) duidelijk worden. Sommige volwassenen zullen ook macrognathia (de abnormale vergroting van de kaak) en keratoconus (de uitstulping van het hoornvlies) ontwikkelen.
Obesitas komt ook veel voor, vooral bij volwassen vrouwen.
Ontwikkelingskenmerken
Angelman-syndroom wordt gekenmerkt door ernstige ontwikkelingsstoornissen en intellectuele achterstand. Net als bij de fysieke symptomen van de aandoening, worden de tekenen van ontwikkeling mogelijk pas opgemerkt als de baby zes tot twaalf maanden oud is en als bepaalde mijlpalen, zoals kruipen, brabbelen of koeren, niet verschijnen.
Naarmate het kind ouder wordt, zal de beperking duidelijker worden. Hoewel de omvang van beperkingen kan variëren, zullen kinderen en volwassenen met het Angelman-syndroom bijna altijd een ernstige tot diepe intellectuele handicap hebben.
Hoewel de diagnostische waarden voor dit nog steeds omstreden blijven, is het IQ van volwassenen met het Angelman-syndroom meestal ver beneden de 70 voor cognitieve vaardigheid (wat betekent dat het vermogen om te begrijpen en redeneren). Over het algemeen vertegenwoordigen scores onder de 70 een graad van leer- of ontwikkelingsstoornis.
Verder samenstellen van deze beperkingen is de bijna totale afwezigheid van spraak en woorden. In feite zullen de meeste mensen met het Angelman-syndroom meer dan vijf tot tien woorden in hun vocabulaire ontwikkelen (hoewel ze paradoxaal genoeg zeer ontvankelijk blijven voor non-verbale vormen van communicatie).
Andere ontwikkelings- en intellectuele achterstanden zijn onder meer:
- Ernstige leerstoornis, deels als gevolg van slecht geheugenbehoud en korte aandachtsgebieden
- Verminderde fijne en grove motorische vaardigheden grotendeels te wijten aan de neurologische symptomen van de ziekte
Ondanks deze beperkingen is Angelman-syndroom geen progressieve ziekte. Daarom kunnen personen met de stoornis, met voortdurende fysieke, beroeps- en communicatietherapie, zichzelf leren aankleden, eten met een mes en vork, reageren op basisinstructies en huishoudelijke klusjes uitvoeren.
Gedragskenmerken
Misschien is het meest opvallende kenmerk van het Angelman-syndroom geluk. Het is een unieke gedragsfunctie waarbij de getroffen volwassene of het kind vaak lacht en lacht, terwijl de opgewonden staat van opwinding en opgewondenheid wordt gehandhaafd (vaak gekenmerkt door met de hand klapperende of golvende bewegingen).
Kinderen met het Angelman-syndroom zijn vaak hyperactief en hebben extreem korte aandachtsspanne. Het lachen of glimlachen zal vaak langdurig, niet-uitgelokt en soms ongepast zijn. Ondanks hun fysieke en intellectuele beperkingen, hebben de getroffen kinderen de neiging grenzeloze nieuwsgierigheid te hebben en lijken ze constant in beweging te zijn.
Onregelmatige slaap is ook gebruikelijk, meestal resulteert dit in niet meer dan vier tot vijf uur slaap per keer. Het chronische gebrek aan slaap kan de onderliggende hyperactiviteit verder versterken.
Andere gedragstekens zijn onder andere:
- Tong stoten of een uitstekende tong
- kwijlen
- Overmatig kauwen of mondbewegingen
- Een abnormale fascinatie voor water
Naarmate het kind ouder wordt, zullen sommige van deze gedragingen beginnen te matigen. Naarmate de volwassenheid dichterbij komt, kunnen hyperactiviteit en slechte slaappatronen vaak verdwijnen of geheel verdwijnen.
Neurologische kenmerken
Angelman-syndroom is geclassificeerd als een neurogenetische aandoening, wat betekent dat de onderliggende genetische oorzaak de functie van het centrale en perifere zenuwstelsel aantast. Dit kan leiden tot een reeks symptomen die direct en indirect invloed hebben op beweging en andere fysiologische functies.
Vroege symptomen van het Angelman-syndroom omvatten doorgaans evenwichts- en motorische problemen die samenhangen met ataxie (het onvermogen om spierbewegingen te coördineren). Als gevolg hiervan zijn bewegingen vaak schokkerig en vergezeld van fijne tremoren in de armen en benen. Kinderen zullen vaak een stijve gang hebben en lopen met hun ellebogen omhoog en de polsen gebogen. In ongeveer 10 procent van de gevallen zal een kind niet zelfstandig kunnen lopen.
Na verloop van tijd zal verhoogde spiertonus in de armen en benen in combinatie met verminderde spierspanning in de romp leiden tot hyperreflexie (overdreven of herhaalde reflexreacties).
Een ander kenmerkend neurologisch symptoom zijn toevallen. Deze verschijnen meestal als het kind twee tot drie jaar oud is. In tegenstelling tot andere vormen van epilepsie, kunnen de soorten aanvallen enorm variëren in een getroffen individu en kunnen tonisch-klonische, myoklonische en absentiestilstanden zijn inbegrepen.
Kinderen met Angelman-geassocieerde aanvallen hebben altijd abnormale waarden op een elektro-encefalogram (EEG), een apparaat dat elektrische hersenactiviteit meet.
Onder de indirecte symptomen van het Angelman-syndroom komt slecht eten vaak voor bij baby's vanwege hun onvermogen om de spieren die nodig zijn om te slikken of te zuigen te coördineren. Het probleem kan tot ver in de volwassenheid blijven bestaan, leidend tot symptomen van gastro-oesofageale reflux (GERD) als terugvoeding van voedsel en zuren (reflux) vanuit de maag naar de slokdarm.
Oorzaken
Angelman-syndroom wordt veroorzaakt door een fout in een gen op chromosoom 15 dat bekend staat als het ubiquitine-eiwitligase-E3A (UBE3A) -gen.
Chromosomen, die in de kern van elke menselijke cel aanwezig zijn, dragen de genetische informatie voor elk individu. Menselijke cellen hebben normaal 46 chromosomen, waaronder 22 paren (genummerd van 1 tot 22) en twee extra geslachtschromosomen (aangeduid als X en Y). Wanneer een kind wordt verwekt, draagt elke ouder de helft (of 23) van de chromosomen bij, waarvan de combinatie de unieke kenmerken van het kind bepaalt.
Met het Angelman-syndroom is het UBE3A-gen uniek omdat alleen de moederbijdrage actief is in de hersenen; de vader is dat niet. Als zodanig, als het maternale gen ontbreekt of beschadigd is, zal er geen werkkopie van het UBE3A-gen in de hersenen zijn. Als dit gebeurt, zal het Angelman-syndroom onveranderlijk optreden.
In ongeveer 70 procent van de gevallen veroorzaakt een chromosomale fout de volledige deletie van chromosoom 15, inclusief het UBE3A-gen.Deze fout lijkt willekeurig en kan van invloed zijn op elke zwangerschap, of er een geschiedenis van het Angelman-syndroom is of niet.
De rest van de gevallen zou ofwel een mutatie van het UBE3A-gen, de translocatie (omschakeling van positie) van UBE3A en een ander gen of de overerving van twee vaderlijke UBE3A impliceren. In gevallen van UBE3A-mutatie hebben moeders met het Angelman-syndroom een kans van 50 procent om de mutatie door te geven aan haar baby.
Met dat gezegd zijnde, heeft maar liefst 10 procent van de gevallen geen bekende oorzaak.
Diagnose
Het Angelman-syndroom wordt eerst en vooral gediagnosticeerd door het klinisch voorkomen van symptomen die consistent zijn met de stoornis. Een van de kenmerken van een clinicus is:
- Kenmerkende hoofd- of gezichtsafwijkingen
- Een gelukkige instelling met veelvuldig lachen of glimlachen
- Gemiste of vertraagde ontwikkelingsmijlpalen, vooral de afwezigheid van spraak
- Motorische stoornissen, waaronder ataxie, fijne tremoren, met de hand klapperen en een stijve gang
- Een geschiedenis van toevallen en abnormale EEG-lezingen
Hoewel een genetische test kan worden gebruikt om een UBE3A-mutatie en / of de deletie of inactiviteit van chromosoom 15 te bevestigen, zal maar liefst 20 procent van de gevallen geen bewijs van een genetische oorzaak hebben.
Er kunnen aanvullende onderzoeken nodig zijn om het Angelman-syndroom te onderscheiden van aandoeningen met soortgelijke kenmerken. Dit omvat autisme, hersenverlamming of Prader-Willi-syndroom (een genetische aandoening waarbij de deletie van chromosoom 15 is overgenomen van de vader).
Zonder uitzondering biedt een vroege diagnose u de mogelijkheid om therapeutische opties na te streven die het leven van uw kind en de ontwikkeling op de lange termijn kunnen verbeteren als het onmiddellijk wordt gestart.
Behandeling
Er is geen remedie voor het Angelman-syndroom en er is geen manier om het genetische defect om te keren. De behandeling is volledig gericht op het behandelen van symptomen en het ondersteunen van de gezondheid en het welzijn van het getroffen kind of de volwassene.
Anticonvulsieve geneesmiddelen kunnen helpen bij het beheersen van aanvallen, hoewel de aandoening mogelijk moeilijk te behandelen is vanwege de grote verscheidenheid aan aanvallen die een persoon kan ervaren. Geen enkel anticonvulsivum is effectief gebleken bij de behandeling van alle soorten aanvallen. Verbeteringen in slaappatronen, vaak met het gebruik van het slaaphormoon melatonine, kunnen ook bijdragen aan een vermindering van aanvallen.
Fysiotherapie, samen met ondersteunende enkelsteunen, kan een kind helpen functionele mobiliteit te bereiken. Het helpt ook bij het handhaven van gezamenlijke flexibiliteit en het voorkomen van stijfheid. Ergotherapie kan worden gebruikt om zelfzorg te leren, zoals zichzelf kleden (meestal met kleding zonder ritsen, knopen of veters), tanden poetsen of zelf naar de badkamer gaan.
Verbale communicatie kan zelfs tot in de volwassenheid een belangrijke uitdaging voor de lange termijn blijven. Spraak- en taaltherapie kunnen helpen, voor zover het woordherkenning wordt benadrukt en de kwaliteit van verbale en non-verbale interacties kan verbeteren.
GERD kan vaak worden bestreden met een dieet, maagzuurremmers en protonpompremmers (PPI's). Ernstige gevallen kunnen een operatie vereisen, bekend als fundoplicatie, die de slokdarmsfincter aanspant waardoor voedsel en zuur kunnen refluxen.
Onderzoeksonderzoek is aan de gang om te zien of bepaalde farmaceutische agentia zenuwreceptoren kunnen activeren die naar men aanneemt achter het Angelman-syndroom en andere vormen van genetisch geïnduceerde intellectuele handicaps zitten. Zodra een dergelijk medicijn, bekend als OV101 (gaboxadol), in december 2017 werd versneld voor onderzoek door de Amerikaanse Food and Drug Administration.
Een woord van heel goed
Leren dat uw kind het Angelman-syndroom heeft, kan een traumatische gebeurtenis zijn, vooral omdat kinderen met de aandoening altijd levenslange zorg nodig hebben. Met dat gezegd zijnde, is er geen duidelijke richting aan de wanorde. Sommige mensen kunnen een ernstige beperking ervaren, terwijl anderen functionele sociale en communicatieve vaardigheden kunnen ontwikkelen.
Wat kenmerkend is voor alle kinderen met het Angelman-syndroom is een algemene staat van geluk en tevredenheid. Ze houden van spel en menselijk contact en tonen een diep verlangen naar persoonlijke interactie en affectie.
Hoewel enkele van de meer ernstige symptomen overweldigend kunnen zijn, zullen veel van deze na verloop van tijd verdwijnen of helemaal verdwijnen. Daarom is het belangrijk om steun te krijgen van ouders zoals u die een kind hebben grootgebracht of opgevoed met het Angelman-syndroom. Als u dat doet, kunt u meer inzicht krijgen in uw huidige en toekomstige behoeften dan welk boek ook.
Misschien is de beste manier om te beginnen contact op te nemen met het Family Resource Team van de Angelman Syndrome Foundation (800-432-6435), die u kan voorzien van verwijzingen voor ondersteuning, financiële hulp, verzekeringen en onderwijs. De in Illinois gevestigde liefdadigheidsorganisatie organiseert ook om de twee jaar familiebijeenkomsten ter ondersteuning van gezinnen en zorgverleners die met de ziekte leven.
Heeft deze pagina je geholpen? Bedankt voor uw feedback! Wat zijn jouw zorgen? Artikel Bronnen- Angelman Syndrome Foundation. Wat is Angelman-syndroom? Aurora, Ilinois.
- Tan, W. en Bird, L. Angelman-syndroom: huidige en opkomende therapieën in 2016. Am J Med Gen. 2016; 172 (4): 384-401. DOI: 10.1002 / ajmg.c.31536
- Van Buggenhout, G. en Fryns, J. Angelman-syndroom (AS, MIM 105830). Eur J Hum Genet. 2009; 17 (11): 1367-1373. DOI: 10.1038 / ejhg.2009.67.
- Amerikaanse National Library of Medicine. Een onderzoek bij volwassenen en adolescenten met Angelman-syndroom (ClinicalTrials.gov Identifier NCT02996305). ClinicalTrials.gov. Washington, D.C.; uitgegeven op 19 december 2016.
Graft versus host-ziekte Oorzaak, symptomen, behandeling
Waarom treedt graft-versus-hostziekte (GVHD) op na een stamceltransplantatie? Wat zijn de symptomen? Hoe wordt het behandeld en kan het worden voorkomen?
Cerviogene Hoofdpijn: Symptomen, Oorzaak en Behandeling
Meer informatie over cervicogene hoofdpijn, een moeilijk te diagnosticeren aandoening waarbij uw hoofdpijn wordt doorverwezen vanuit de nek en hoe artsen het behandelen.
Human Papillomavirus (HPV): symptomen, oorzaak, diagnose en behandeling
HPV (humaan papillomavirus) is een virus dat is gekoppeld aan verschillende vormen van kanker bij vrouwen en mannen. Meer informatie over de oorzaken, symptomen, risico's, diagnose en behandeling.