Hoe het autonome zenuwstelsel werkt
Inhoudsopgave:
- Autonomic Nervous System Anatomy
- De parasympathicus
- Het sympathieke
- Autonome neurotransmitters
- Bloeddrukcontrole
- Hoe uw autonome zenuwstelsel te controleren
Het zenuwstelsel - het autonome zenuwstelsel - HAVO/VWO (December 2024)
Het zenuwstelsel is een van de meest ongelooflijke delen van het menselijk lichaam. Je zenuwstelsel neemt alle informatie op in de wereld om je heen en stuurt een bericht naar je spieren, zodat je je een weg door de wereld baant. Je autonome zenuwstelsel beheert ook al je vitale functies, waarvan je er veel niet bewust van bent. Kortom, het houdt je in leven.
Hoewel het als een slechte dienst kan voelen dat zo'n belangrijk deel van je lichaam door design onvoldoende wordt herkend, is het waarschijnlijk een goede zaak dat je autonome zenuwstelsel buiten je bewuste controle is. Als je valt tijdens het leren lopen, kun je jezelf tijdelijk verwonden, maar meestal leer je hoe je jezelf oppakt en opnieuw begint. Kun je je voorstellen dat je moest leren hoe je je hart kunt versnellen wanneer dat nodig was? Of stop je met ademen telkens als je in slaap viel?
Zoals veel dingen die als vanzelfsprekend worden beschouwd, wordt plotseling de betekenis van het autonome zenuwstelsel herkend wanneer er iets misgaat. Hoewel er maar weinig ziekten het autonome zenuwstelsel alleen aanvallen, hebben bijna alle medische aandoeningen enige invloed op de autonomie. Om ziekte en gezondheid volledig te begrijpen, is het belangrijk om te weten hoe het autonome zenuwstelsel werkt.
Autonomic Nervous System Anatomy
Je autonome zenuwstelsel ligt bijna volledig buiten het centrale zenuwstelsel en omvat twee hoofdonderdelen: het craniosacrale deel (parasympathisch) en het thoracolumbale deel (sympathiek). Deze worden soms als tegengesteld aan elkaar beschouwd, waardoor uiteindelijk een evenwicht in het lichaam wordt bereikt. De parasympatische zijn geassocieerd met ontspanning, spijsvertering en over het algemeen rustig aan doen. De sympathieke is verantwoordelijk voor de "vecht of vlucht" reactie.
Een van de interessante dingen over het autonome zenuwstelsel is dat de zenuwen bijna zonder uitzondering synaps vormen in een groep zenuwen die een ganglion wordt genoemd voordat de boodschap wordt overgedragen aan het doelorgaan, zoals een speekselklier. Dit zorgt voor een ander niveau van communicatie en controle.
De parasympathicus
Veel zenuwen van het parasympathische autonome zenuwstelsel beginnen in de kernen in je hersenstam. Van daaruit reizen ze door hersenzenuwen, zoals de nervus vagus, die de hartslag vertraagt, of de oogzenuw, die de pupil van het oog vernauwt. Parasympathiek zijn wat ervoor zorgt dat uw ogen scheuren en uw mond kwijlt. Andere parasympathische eindigen in de wanden van thoracale en buikorganen zoals de slokdarm, maagdarmkanaal, farynx, hart, pancreas, galblaas, nier en ureter. De sacrale parasympathische synaps in ganglia in de wanden van de dikke darm, blaas en andere bekkenorganen.
Het sympathieke
Sympathische vezels van het autonome zenuwstelsel verlaten het laterale deel van uw ruggenmerg waar zij informatie ontvangen uit delen van de hersenen, zoals de hersenstam en de hypothalamus. Vezels lopen van synapsen in ganglia net buiten de wervelkolom naar hun doelen, meestal langs bloedvaten. Bijvoorbeeld, de sympathische zenuwen die uw ogen verwijden in reactie op duisternis of een bedreiging verlaten het ruggenmerg in uw nek en synaps in het ganglion, het superieure sympathische ganglion genoemd, zij lopen dan langs de halsslagader naar uw gezicht en oog. Deze leveren zenuwen aan de abdominale en bekkende viscerale organen, evenals haarzakjes, zweetklieren en meer.
Autonome neurotransmitters
Het zenuwstelsel communiceert door chemische boodschappers die neurotransmitters worden genoemd. Neurotransmitters zoals acetylcholine en norepinephrine zijn primair verantwoordelijk voor de communicatie in uw autonome zenuwstelsel. Voor zowel parasympathische als sympathische delen van het autonome systeem wordt acetylcholine afgegeven op het niveau van de ganglia. De acetylcholinereceptoren in ganglia zijn nicotine en kunnen worden geblokkeerd door geneesmiddelen zoals curare. Neurotransmitters verschillen echter wanneer de zenuwcellen hun doelen bereiken.
In het parasympathische zenuwstelsel worden postganglionische receptoren in organen zoals het maag-darmkanaal muscarine genoemd en zijn ze vatbaar voor geneesmiddelen zoals atropine.
Daarentegen geven de post-ganglionische sympathische neuronen alleen norepinephrine af, met uitzondering van zweetklieren en wat glad spierweefsel op bloedvaten, waarin acetylcholine nog steeds wordt gebruikt. De norepinefrine die vrijkomt door de post-ganglion-neuronen raakt een groep receptoren die de adrenerge receptorfamilie wordt genoemd. Er zijn twee hoofdcategorieën adrenerge receptoren, alfa en bèta, die elk subcategorieën hebben met hun eigen unieke eigenschappen en die kunnen worden gemanipuleerd door verschillende soorten medicatie.
Bloeddrukcontrole
Bloeddruk is een goed voorbeeld van hoe de sympathische en parasympathische componenten van het zenuwstelsel samenwerken in het lichaam. Over het algemeen zijn er twee belangrijke dingen die ervoor zorgen dat de bloeddruk omhoog gaat: de snelheid en kracht van je pompende hart en de smalheid van de bloedvaten in je lichaam. Wanneer het sympathische zenuwstelsel domineert, pompt je hart hard en snel, je perifere bloedvaten zijn smal en strak en je bloeddruk zal hoog zijn. Daarentegen vertraagt het parasympathische systeem het hart en opent perifere bloedvaten, waardoor de bloeddruk daalt.
Stel je voor dat je plotseling staat nadat je een lange tijd in een zittende positie hebt gezeten. Twee receptoren voelen druk in de wanden van de bloeddruk op de sinus carotis en de aortaboog en sturen berichten naar de hersenstam, die op de juiste manier reageert door uw bloeddruk te verhogen.
In andere gevallen kan het nodig zijn dat uw bloeddruk stijgt, omdat u bijvoorbeeld bang bent voor een boze beer. Zelfs voordat je begint te rennen, hebben je hersenen de beer herkend en berichten naar je hypothalamus gestuurd om je lichaam voor te bereiden om in actie te komen. Sympathica worden geactiveerd, het hart begint te bonzen en de bloeddruk begint te stijgen.
Hoewel er andere systemen zijn die de bloeddruk kunnen reguleren, zoals hormonen, zijn deze meestal geleidelijk en langzaam, en niet direct zoals die direct worden aangestuurd door uw autonome zenuwstelsel.
Hoe uw autonome zenuwstelsel te controleren
Voor de meesten van ons is het autonome zenuwstelsel meestal buiten onze bewuste controle. De hersenschors, normaal gesproken geassocieerd met bewuste gedachten, kan echter tot op zekere hoogte je autonome zenuwstelsel veranderen. In het cerebrum communiceren de insula, de anterior cingulate cortex, substantia innominata, amygdala en ventromediale prefrontale cortex met de hypothalamus om invloed te hebben op uw autonome zenuwstelsel. In de hersenstam is de nucleus tractus solitarius het belangrijkste commandocentrum voor het autonome zenuwstelsel, waarbij de input grotendeels via de schedelzenuwen IX en X wordt uitgezonden.
Omdat de cortex is gekoppeld aan het autonome zenuwstelsel, kunt u uw autonome zenuwstelsel mogelijk beheersen door bewuste inspanning, vooral bij wat oefenen. Hoogopgeleide mensen, zoals gevorderde beoefenaars van yoga, kunnen mogelijk hun hartslag opzettelijk vertragen of zelfs hun lichaamstemperatuur beheersen door middel van meditatieve oefeningen. Maar voor de meesten van ons kan het concentreren van dingen die ontspannend zijn in plaats van stressvol, of gewoon een grote adem halen als je merkt dat je sympathische zenuwstelsel een snelle pols of een angstig gevoel veroorzaakt, je parasympathisch zenuwstelsel terug brengen in een mate van controle.
De voordelen van vezels en hoe het in het lichaam werkt
Lees meer over de soorten vezels en hun voordelen voor ons lichaam, onze spijsvertering en voor het voorkomen van ziektes.
De anatomie van het oog en hoe het werkt
Ontdek de definitie van het oogorgel, welke rol het speelt in de menselijke visie en alles over de verschillende onderdelen en structuren.
Hoe het zenuwstelsel pijn detecteert en interpreteert
Leer hoe je zenuwstelsel pijnsignalen detecteert en interpreteert, en vertel je dat je gewond bent.