Waarom is PDD-NOS verwijderd uit de diagnostische handleiding?

In mei 2013 heeft de American Psychiatric Association (APA) de Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (DSM) versie 5 uitgebracht. De DSM is een handleiding die gedrag en symptomen organiseert in diagnostische groepen ten behoeve van klinische diagnose en aanbevolen behandeling.

In de loop van de tijd is de DSM radicaal veranderd; het concept van een 'autismespectrum' is relatief recent en ingrijpende wijzigingen in de criteria voor autisme-diagnoses zullen de huidige 'autismewereld' veranderen. De twee belangrijkste veranderingen waren de verwijdering van twee bestaande autismespectrumdiagnoses - PDD-NOS en het Asperger-syndroom - uit de handleiding.

Wat betekenen deze veranderingen? Om meer te weten te komen over de voorgestelde wijzigingen, heb ik contact opgenomen met de APA en een aantal vragen gesteld. Na een paar weken ontving ik antwoorden, meestal geschreven door Dr. Bryan King van de Neurodevelopmental Disorders-werkgroep.

Volgens Dr. King zijn de nieuwe criteria een goede manier om specifieker te worden over individuele gevallen van autisme. De criteria zijn ook bedoeld om kinderen te scheiden van wie de uitdagingen niet helemaal voldoen aan de criteria voor autisme. Voorafgaand aan DSM5 werden kinderen met "niet helemaal autisme" gediagnosticeerd met PDD-NOS - een deel van het autismespectrum.

Zegt Dr. King:

In de wijzigingen die in DSM 5 worden voorgesteld, verandert de aandacht voor gedrag niet echt. Er is echter een wens om individuen nauwkeuriger te kunnen beschrijven dan momenteel mogelijk is met DSM-IV, en in sommige gevallen kan dit het gebruik van meer dan één diagnose inhouden. Door bijvoorbeeld taalbeschadiging uit de diagnostische criteria voor autisme te trekken, kunnen we individuen met autisme beter beschrijven met of zonder significante taalbeschadiging, in plaats van hen dezelfde diagnose te geven. Evenzo voorkomt de DSM-IV de co-diagnoses van ADHD en autisme, of van schizofrenie en autisme. Maar we weten dat deze voorwaarden samen kunnen voorkomen en DSM 5 zal dit vermogen toelaten om beter vast te leggen wat er aan de hand is voor een bepaald individu dan alleen maar 'autistische stoornis'. Bovendien heeft PDD-NOS geen bijbehorende diagnostische criteria, omdat het oorspronkelijk bedoeld was om slechts spaarzaam te worden gebruikt voor kinderen die niet voldeden aan criteria voor autisme of Asperger-stoornis. Omdat DSM-IV geen diagnostische categorie had voor kinderen met alleen sociale communicatieproblemen, kregen deze kinderen vaak de diagnose PDD-NOS. Dit was niet gelijk aan een diagnose van autistische stoornis, omdat het ook andere ontwikkelingsstoornissen omvatte. De nieuwe criteria zouden kinderen waarvan de tekorten beperkt zijn tot sociale communicatie (en die daarom geen deel uitmaken van het autismespectrum) opnieuw classificeren, evenals andere, door de inclusie in het autismespectrum te verbreden. De nieuwe criteria kunnen ook zorgen voor meer specifieke en accurate diagnoses van sociale communicatie, wat mogelijk kan leiden tot een meer geschikte behandeling.